KARBONDİOKSİT GAZLI SÖNDÜRME SİSTEMLERİ (CO2)
Gazlı sabit yangın söndürme sistemlerinde kullanılan en eski ve en yaygın söndürme ajanı karbondioksit (CO2) gazıdır. Karbondioksit, çok çeşitli yangın tehlikelerine karşı etkili bir yangın söndürme gazıdır. Daha çok katı ve sıvı yanıcı maddeler bulunan mahalleri söndürmede etkili olup, A, B ve C sınıfı yangınlar için uygulanır. Karbondioksit gazı renksiz, kokusuz, elektriksel iletkenliği olmayan, alanı veya hacmi korumak için hızlıca ve etkili bir şekilde nüfuz edebilen bir gazdır. Yoğunluğu, havanın yoğunluğundan yaklaşık olarak 50% daha fazladır ve atmosferde %0,03 hacme sahiptir.
Karbondioksit gazı yangını fiziksel olarak iki ana prensibe dayalı söndürür. Uygulama yapılan mahal içerisindeki oksijen seviyesinin %21’den %15 seviyesine hacimsel olarak indirgenmesi ve soğutma efekti ile ortamda oluşan ısıyı soğutması sayesinde, karbondioksit muhtemel yangınları başarılı bir performans ile söndürür. Yüzeylerde ve parlayıcı (yağ, boya vs.) yangınlarda çabuk söndürmeyi sağlar. Katı madde yangınlarında (kâğıt, koton, giysi vs.) yüksek oranda söndürme sağlıyor. Karbondioksit gazı atmosfer yüzeyinde soğutma etkisi yaratarak söndürmeyi sağlayan bir gazdır. İnsanlı mahallerin korunması noktasında karbondioksit gazının insanlar tarafından solunması halinde (düşük yoğunlukta olsa bile) boğulmaya ve ölümlere sebep olabileceği dikkate alınmalıdır.
Karbondioksit gazı yangını fiziksel olarak iki ana prensibe dayalı söndürür. Uygulama yapılan mahal içerisindeki oksijen seviyesinin %21’den %15 seviyesine hacimsel olarak indirgenmesi ve soğutma efekti ile ortamda oluşan ısıyı soğutması sayesinde, karbondioksit muhtemel yangınları başarılı bir performans ile söndürür. Yüzeylerde ve parlayıcı (yağ, boya vs.) yangınlarda çabuk söndürmeyi sağlar. Katı madde yangınlarında (kâğıt, koton, giysi vs.) yüksek oranda söndürme sağlıyor. Karbondioksit gazı atmosfer yüzeyinde soğutma etkisi yaratarak söndürmeyi sağlayan bir gazdır. İnsanlı mahallerin korunması noktasında karbondioksit gazının insanlar tarafından solunması halinde (düşük yoğunlukta olsa bile) boğulmaya ve ölümlere sebep olabileceği dikkate alınmalıdır.
ÖZELLİKLERİ VE FAYDALARI
- Renksizdir, kokusuzdur ve elektriksel iletken değildir.
- Boşalım sonrası kalıntı bırakmaz, temizlik gerektirmez.
- Lokal veya hacimsel söndürme sistemleri için uygulanabilir
- Yüksek söndürme kapasitesine sahiptir.
- Yeniden dolumu kolaydır.
- Sıvı halde depolanır.
- Ozon tabakasına zararlı değildir.
- Ekonomik.
DEPOLAMA VE BASINÇ
Karbondioksit gazı yüksek basınçlı silindirlerin içerisinde sıvılaştırılmış ve sıkıştırılmış olarak saklanır. Karbondioksit gazı depolamada iki yöntem vardır. Soğuk depolama tankında düşük basınç, küçük kapasiteli silindirlerde yüksek basınç kullanılır. Normal sıcaklığı 21,1°C’de depolandığında gazın basıncı 8,861 kPa’dır.
UYGULAMA ALANLARI
- A & C sınıfı yangınlar: Elektrik dağıtım odaları, Bilgi işlem odaları, Endüstriyel laboratuvarlar, Akü odaları, Elektrik jeneratörleri, Hidrolik pompa üniteleri, Kablo galerileri, Motor odaları, Elektrik kontrol pano odaları, Bilgisayar odaları, Hassas cihazların yer aldığı ortamlar.
- •B sınıfı yangınlar: Petrol ve gaz endüstrisi, Doğalgaz dağıtım istasyonları, Yanıcı sıvı ve gaz depoları, Boyahaneler, Yüzer ve sabit platformlar.
FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ
Kimyasal adı |
Karbondioksit |
Kimyasal Formül |
CO2 |
Moleküler Ağırlık |
44,01 |
Uç Nokta Sıcaklığı |
-55,60 °C |
Uç Nokta Basıncı |
517,8 kPa |
200 °C’deki sıvı yoğunluğu |
777 kg / m3 |
Kritik Sıcaklık |
31,00 °C |
Kritik basınç |
73,82 bar |
210 °C’deki basınç |
58,8 bar |
200 °C’deki buhar basıncı |
57,2 bar |
Maksimum doldurma yoğunluğu |
0,75 kg / l |
Elektrik yangın konsantrasyonu hacim |
1,6 kg / m3 |
Yüzey yangını tasarım konsantrasyonu |
1,33 kg / m3 |
Ozona zarar verme potansiyeli |
0 |